مقاومت آنتی‌زنوزی و آنتی‌بیوزی نه رقم زراعی گندم(Triticum aestivum) نسبت به سن گندم، Eurygaster integriceps (Hem.: Scutelleridae) در شرایط مزرعه در منطقۀ نقده استان آذربایجان غربی

سن گندم، Eurygaster integriceps Put. مهم‌ترین آفت گندم در ایران و کشورهای همسایه است که می‌تواند موجب کاهش شایان توجه عملکرد محصول شود. یکی از روش‌های کنترل آن استفاده از ارقام مقاوم است. به منظور مقایسۀ میزان مقاومت آنتی‌زنوزی و آنتی‌بیوزی 9 رقم زراعی گندم نسبت به این آفت، آزمایش‌هایی در شرایط مزرعه‌ای انجام گرفت. در یک سری «آزمون انتخاب میزبان» در مزرعه تعداد سن‌های مادر جلب‌شده به هر یک از بوته‌ها به عنوان شاخص آنتی‌زنور تعیین گردید. همچنین تعداد تخم آفت در مترمربع روی ارقام و تعداد بوته‌ها، جوانه‌ها و خوشه‌های آسیب‌دیده برای بررسی مکانیسم آنتی‌زنور به‌کار گرفته شد. برای بررسی مکانیسم آنتی‌بیوز، پوره‌های سن دوم آفت در روی بوته‌های کاشته‌شده در گلدان تحت پرورش قرار گرفت. وزن پوره‌ها در روز چهاردهم بعد از رهاسازی، میزان تلفات و طول دورۀ پورگی به عنوان شاخص‌های آنتی‌بیوز تجزیه و تحلیل شد. بر اساس نتایج تجزیۀ واریانس داده‌ها دربارۀ همۀ صفات تحت بررسی، اختلاف میان ارقام آزمایش معنادار بود (05/0 P≤). با استفاده از تجزیه خوشه‌ای به روش UPGMA و بر اساس فاصلۀ اقلیدسی، 9 رقم تحت بررسی در پنج گروه مجزا قرار گرفتند و ارقام الوند، سرداری و آذر 2 با قرار گرفتن در یک گروه، بیشترین مقاومت را نسبت به سن گندم داشتند.